Kliker.info

Usred najvećeg izraelskog napada na okupiranu Zapadnu obalu od druge Intifade, grad Jenin i njegovi obližnji izbjeglički kampovi ponovno su se našli u fokusu izraelskih vojnih napada.

U vrijeme pisanja ovog teksta, grad Jenin, u kojem živi gotovo 50.000 ljudi, bio je okružen izraelskim snagama u sklopu šireg napada u kojem su pokrenuti napadi na Jenin, Nablus, Tubas, Tulkarem i do sada je ubijeno deset Palestinaca i mnogo više ranjeno.

Pristup bolnicama blokiran je zemljanim barikadama, dok su druge medicinske ustanove okružene vojnicima.

U saopćenju, vladajuća Palestinska samouprava (PA), koja ima nominalnu odgovornost za teritorij, rekla je da su bolnice pod opsadom i upozorila na “posljedice” zbog, kako je navela, prijetnji upadom u njih.

Jenin je već mnogo puta bio žarište izraelskih vojnih upada, koji su, u dugoj historiji vojnih napada, prema riječima Zaida Shuabija, palestinskog koordinatora ljudskih prava na Zapadnoj obali, “kao Gaza manjeg opsega”.

“Ne vidite ceste jer su uništene. Infrastruktura, kanalizacijski i električni sistem te vodovodne cijevi i telekomunikacijske mreže su oštećeni”, rekao je za Al Jazeeru u junu.

Konstantni upadi

Izraelski napadi na Jenin teško da su novi.

Od sadašnjeg napada do nasilja druge Intifade između 2000. i 2005, Jenin je rijetko bio daleko od najgore oluje koja nastavlja bijesniti Zapadnom obalom.

Smatra se da je izbjeglički kamp u Jeninu dom za oko 14.000 ljudi, gotovo svi potomci Palestinaca koji su lišeni svoje zemlje i domova kada je stvorena država Izrael 1948.

Uvjeti u logoru su očajni. Od deset kampova diljem okupirane Zapadne obale, Jenin ima najveću stopu nezaposlenosti i siromaštva, prema agenciji Ujedinjenih naroda za palestinske izbjeglice, UNRWA.

U januaru prošle godine, izraelski napad na izbjeglički kamp dospio je na naslovnice širom svijeta. Tokom upada ubijeno je deset Palestinaca, od kojih je jedna bila baka Majida Obaid.

Tokom ponovljenih napada, izraelske snage uništavaju cijele četvrti, tvrdeći da pružaju utočište borcima. Civili se u tom procesu kažnjavaju, ubijaju, hapse ili čine beskućnicima, rekli su aktivisti za Al Jazeeru.

Jenin je posebno teško pogođen tokom druge Intifade.

Izrael je 2002. godine pokrenuo veliki napad na izbjeglički kamp u Jeninu, poprište jednog od najgorih nasilja tokom nemira.

Tokom dana nasilja u aprilu te godine, izraelska pješadija, komandosi i jurišni helikopteri borili su se protiv lako naoružanih boraca i ručno izrađenih mina širom civilnog logora, u odgovoru koji su grupe za ljudska prava kasnije osudile kao “neproporcionalan”.

U izvještaju UN-a objavljenom kasnije te godine navodi se da su ubijena 52 Palestinca, od kojih su čak polovina bili civili.

Izrael je izgubio 23 vojnika.

Otpor

U Jeninu je prisutno nekoliko naoružanih grupa, uključujući Palestinski islamski džihad.

Hamas, koji vlada Pojasom Gaze, i oružano krilo frakcije Fatah predsjednika PA Mahmouda Abbasa također su prisutni, s borcima u kampu koji djeluju pod kišobranom Brigada Jenin.

“Ove grupe u Jeninu su započele kao odbrambeni mehanizam zajednice, nakon što su izraelski napadi postajali nasilniji i sistemski organiziraniji, te su grupe sve više rasle,” rekla je za Al Jazeeru Tahani Mustafa, stručnjakinja za Izrael i Palestinu u International Crisis Group.

Rekla je da mladići koji se pridružuju tim grupama reagiraju na sve dublju izraelsku okupaciju i da su razočarani u PA, koja upravlja okupiranom Zapadnom obalom i koju mnogi Palestinci smatraju izraelskim pomoćnikom.

Perspektiva redovne plate koja često prati članstvo u oružanoj grupi, kao i prilika da se “umre s ponosom”, dovela je do toga da se više mladih ljudi pridruži redovima otpora, rekla je za Al Jazeeru Shuabi, palestinska aktivistkinja za ljudska prava.

“Porodice mučenika, čak i ako osjećaju bol, razumiju zašto se njihova braća ili sinovi ili drugi članovi porodica uključuju u otpor”, rekla je za Al Jazeeru.

“Čak i ako nisu članovi otpora, oni su na meti. Smatraju da je bolje umrijeti s ponosom što su bili članovi otpora.”

Borba

Jeninov položaj u izraelskoj narodnoj mašti kao centra otpora često se odražava unutar državnog parlamenta, Knesseta.

U decembru prošle godine, nakon vojne operacije pred zoru u Jeninu, ministar nacionalne sigurnosti Itamar Ben-Gvir branio je izraelske vojnike koji su koristili zvučnik džamije za emitiranje jevrejskih vjerskih pjesama obližnjem stanovništvu.

U junu iste godine, nakon daljnjih upada u to područje, izraelski krajnje desničarski ministar finansija Bezalel Smotrich pozvao je na puno vojno raspoređivanje u gradu, uključujući tenkove i zračne snage, nakon što je sedam izraelskih vojnika povrijeđeno tokom borbi.

Izraelske snage su u toj operaciji ubile četiri Palestinca.

Prema Oriju Goldbergu, političkom analitičaru iz Tel Aviva, status Jenina kao izbjegličkog kampa ne uspijeva se registrirati u izraelskoj javnosti koja je navikla sebe gledati kao žrtvu.

“Ne, humanitarna pitanja i položaj Palestinaca zapravo nisu važni Izraelcima”, rekao je. “Češće nego bilo gdje drugo čujete izraze kao što su ‘gnijezdo terorizma’ i druge dehumanizirajuće izraze o Jeninu.”

Djelimično kao rezultat toga, izraelska vojna prisutnost raste brže oko izbjegličkih kampova u Jeninu i Tulkaremu od početka rata u Gazi nego bilo gdje drugo, rekao je Goldberg.

(Kliker.info-AJB)