Dr. Nermin Tursić : Bosna i Hercegovina u vrtlogu antidržavnih politika
Kontinuirano se nastavljaju napadi, prijetnje i osporavnje državnosti Bosne i Hercegovine od strane njenih susjeda. Ogledaju se u izjavama Predsjednika Hrvatske, Zorana Milanovića, koji šovinističkim manirom nastavlja da negira genocid u Srebrenici. Osim što ponižava žrtve i vrijeđa osjećaje bošnajčkog naroda, ne poštuje zvanične presude međunarodnih sudova i službene dokumente Evropske unije, te nesvjesno podsjeća da je genocid velika sramota i Evropske unije i međunarodne zajednice.
Piše: dr.sci. Nermin Tursić
U svom obraćanju u povodu godišnjice oslobađanja bosanskog grada Jajca, poručio je da se još uvijek “oni” pitaju kakvo će država BiH imati unutrašnje uređenje i određuje uslove pod kojima kao država može opstati. Zalažući se za formalizaciju tzv. “legitimnog predstavljanja”, javno garantira ostanak zarobljenosti BiH u okrilju etničkih podjela definisanih “Dejtonskim sporazumom”. Također nastoji da u sklopu misije EUFORA uvede hrvatske oružane snage čime bi se poslala poruka BH vlastima i građanima o “hrvatskoj političkoj i vojnoj (nad)moći.”
Pored Milanovića, okićen zastavama zločinačke “Herceg-Bosne,” Predsjednik FBiH, Marinko Čavara je čestitao oslobođenje “hrvatskog” grada Jajca i stavio do znanja šta predstavlja “zajedništvo hrvatskog bića,” dok je Bojana Krišto u želji da bude “veći Milanović od Milanovića,” zaprijetila opstojnosti države BiH, uslovivši je opstojnošću konstitutivnosti naroda.
S druge strane, nedavno je u Bijeljini ministar unutrašnjih poslova Srbije, Aleksandara Vulin najavio generacijsku nužnost stvaranja “srpskog sveta.” Isti bi se zasnivao na jedinstvenom političkom narodu i “jedinstvenom pogledu na svet.”
Naspram Vulina, Predsjednik Srbije, Aleksandar Vučić, odnose Srbije prema Bosni i Hercegovini verbalno zasniva na poštivanju teritorijalnog integriteta BiH. Kada je u pitanju državni suverenitet, jasno stavlja do znanja da ne poštuje isti, jer poštuje “institucionalni suverenitet entiteta.” Vrlo podlo nastoji da ozvaniči kategoriju “etničkog suvereniteta,” preko stalnog pozivanja Bošnjaka da iskoriste priliku za “izgradnju pristojnih odnosa između Sarajeva i Beograda.” Na taj način pokušava da jednoj etničkoj zajednici pripiše suvereni pregovarački subjektivitet, što bi automatizmom podrzumijevalo pripisivanje suvereniteta i na druga dva BH naroda na uštrb države BiH.
Paralelno s tim, Milorad Dodik, najavljuje kreiranje zajedničke “identifikacijske nacionalne kartice” za građane “rs-a” i Srbije, čija je svrha da “ojačaju srpsku sabornost.”
U vrtlogu antidržavnih politika ne smiju se zaboraviti niti izjave poglavara Srpske pravoslavne crkve da su “rs” i Srbija “jedna republika,” kao i nedavno odlikovanje ratnog zločinca Vojislava Šešelja od strane te iste crkve.
Na ovakve dobro usklađene i nimalo dobronamjerne velikodržavne politike u velikoj mjeri su suprotne međunarodnom pravu, ali prije njihove analize je potrebno podsjetiti “hrvatskog pedsjednika” na nekoliko elementarnih činjenica:
Prvo, negiranje genocida u BiH predstavlja krivičnu odgovornost kojoj podliježu svi negatori genocida.
Drugo, neshvatljivo je da se predsjednik jedne države članice EU javno suprostavlja zvaničnim dokumentima te iste organizacije. Konkretno, odredbama “Rezolucije Evropskog parlamenta o Srebrenici”, jer u istoj stoji da je genocid u Srebrenici “najveći ratni zločin koji se od kraja Drugog svjetskog rata dogodio u Europi.”
Treće, predsjednik jedne države treba da bude legalista koji u najmanju ruku treba da poštuje presude međunarodnih sudova u kojima je pravno kvalifikovan genocid u Srebrenici (Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju i Međunarodni suda pravde).
Četvrto, predsjednik Hrvatske treba da prestane sa “sprovođenjem interesa” Ruske Fedracije koji se očituju u politici stalnog izazivanja tenzija što dovodi do destabilizacije regiona.
Kada su u pitanju spomenute međunarodno-pravne činjenice treba istaći da se BH susjedi ne ponašaju u skladu sa odredbama ozakonjenog međunarodnog prava. Naime, Povelja UN-a jasno iskazuje obavezu kojom svaka država članica UN treba da poštuje teritorijalni integritet i političku nezavisnost drugih država. Također, i “Deklaracija o principima međunarodnog prava” iz 1970. godine, definiše: “da se svaka država mora suzdržati od svake radnje usmjerene na djelimično ili potpuno narušavanje nacionalnog jedinstva i teritorijalnog integriteta bilo koje druge države,“ dok “Završni akt Konferencije o bezbednosti i saradnji u Evropi” iz 1975. godine, obavezuje države da se moraju “suzdržiti od svake akcije koja nije u skladu sa ciljevima i principima Povelje UN-a.” To podrazumijeva svaku radnju usmjerenu protiv teritorijalnog integriteta i nepovredivosti granica država, nepovredivosti prirodnih resursa u njihovom prirodnom obliku, kao i njihovo korištenje i razvoj od strane stranih lica ili država bez dozvole teritorijalnog suverena, jer se u suprotnom takva radnja smatra kršenjem teritorijalnog integriteta.
Iz navedenog se jasno da zaključiti kako Srbija i Hrvatska u svom nekorektnom političkom odnosu prema BiH grubo narušavaju osnovne principe uspotavljenog međunarodnog prava. Naime, dok deklarativno podržavaju teritorijalni integritet BiH, u stvarnom činu zloupotrebljavaju nepostojanje političke emancipacije bosanskih Srba i Hrvata naspram Beograda i Zagreba. Takav odnos koriste kao sredstvo u narušavanju bosanskohercegovačkog nacionalnog jedinstva. Što više, koriste ga kao mehanizam preko kojeg dijelove BiH i njene narode suprostavljaju interesima vlastite države. Odnosno, neposrednim miješanjem u unutrašnje stvari suverene države nastoje izdejstvovati dodatne teritorijalne i etničke podjele. Sve se to odvija kroz “brigu matičnih država za svoje narode,” dok paralelno (bez saglasnosti države BiH) koriste prirodne hidro i druge resurse, što može poslužiti kao definisani primjer narušavanja teritorijalnog integriteta države BiH od strane njenih susjeda.
Nasuprot ovakvim aktivnostima, zvanične vlasti bi trebale da koristi sve pravne mehanizme i poduzimaju sve neophodne mjere i radnje koje štite suverenitet i teritorijalni integritet države BiH. Osim toga, konkretnim protumjerama bi se moralalo spriječiti i daljnje ponižavanje države. Dok se to pak ne desi, susjedi će se ponašati u skladu sa vlastitim velikodržavnim planovima tražeći legitimitet u iskrivljenim historijskim tezama o Bosni “kao srpskoj etničkoj zemlji ili hrvatskom povijenom prostoru”.
Komentari