Hajrudin Somun : Malala je rekla istinu
Još će se otkrivati razmjere strave i užasa u Pešavaru. Do četvrtka oko podne od oko 500 preživjelih učenika i nastavnika se saznalo mnogošta iz suludog arsenala fanatizma koji pod zastavom islama sije smrt od Pešavara do Mosula i Alepa. “Talibani su zlo”, rekao je 12-godišnji Ali, ranjen u obje noge, kome je život spasio drug iz klupe Irfan rekavši mu da se pravi mrtav, ali sam nije preživio dodatni hitac u glavu.
Piše : Hajrudin Somun (Oslobođenje)
Direktoricu škole Tahiru Kazi su zapalili, vjeruje se zato što joj je suprug Zafrulah jedan od vojnih komandanata.Ima i politizacije masakra u toj “vojnoj javnoj” elitnoj školi. Može biti razumljivo što Hafiz Said, šef Džamaatu-ud-Dava koja se smatra odgovornom za teroristički napad u Mumbaju, nekadašnjem Bombaju, izjavljuje da iza tragedije u pešavarskoj školi stoji Indija, ali to čini i bivši predsjednik Parviz Mušaraf. Sadašnji premijer Navaz Šarif učinio je pravi potez potpisujući program stipendiranja za tri miliona siromašne djece. Ostaće ih još 5,5 miliona koja ne idu u školu.
Na pravi izvor problema koji su doveli do Pešavara uputila je Malala Jusufsazi koja je, a tek se vratila iz Osla gdje je prije sedmicu primila Nobelovu nagradu za mir, rekla: “Ja i milioni djece oplakujemo tu djecu, moju braću i sestre, ali nikada nećemo biti poraženi.” U kakvom su se samo vremenskom sklopu zbila ta dva događaja koja pokazuju koliko je dubok jaz između onih koji svijet islama vide u sedmom, i onih koji se bore da ga usklade s dostignućima 21. vijeka. Jedni, poput Malale, ne posustaju u borbi da svoj djeci svijeta, a ne samo iz njene Svat doline, budu otvorena vrata obrazovanja i slobode, a drugi, poput afganistanskih i pakistanskih talibana, ili arapskih “isilovaca”, pucaju pravo u glavu, ili osljepljuju djevojčice koje krenu u školu.
Problem je i jednih i drugih u obrazovanju, s tim što bi bilo mnogo više prvih da ovi drugi nisu prošli kroz pogrešno, nazadno, nakaradno obrazovanje. Podrška je prvima što je Navaz Šarif obećao stipendiranje tri miliona djece. Trebalo je da i on, i general Mušaraf, i svi koji su vladali Pakistanom posljednje tri decenije, zatvore, ili bar kontroliraju čemu se uče polaznici raznih medresa po zemlji u kojima su se regrutirali mnogi afganistanski talibani i razni mudžahidini iz čijih se pokreta izrodila i današnja Islamska država halife Al-Bagdadija. Jedna od takvih desetina, a možda i stotina škola, u blizini je samog Pešavara, Medrasa Hakanijja. Iz nje su izišli mnogi talibani koji su išli da se bore protiv Rusa u Afganistanu 1980. ili mudžahidini u Čečeniji, čak i Bosni, 1990. Tu medresu vodi Samiul-Hak, jedan od vodećih teologa. Dodjela diploma obavlja se ispred velikog portreta Bin Ladena, a najbolji učenici dobiju bijele turbane. Oni koji su se odlučivali da idu u Afganistan, zaklinjali su se da će se tamo boriti protiv Amerike. Oni, opet, koji su se živi vratili u Pakistan formirali su 2007. organizaciju Tahrike Taliban Pakistan, TTP, koju vodi Mavlana Fazlulah, koji je prije dva dana naredio šestorici svojih vjernih talibana da mlađe učenike iz pešavarske škole puste kućama, ali da starije odmah pobiju.
Pakistanski talibani su povezani s ostalim ekstremnim islamističkim grupacijama, posebno onima koje vrše teror protiv šiita, kojih je otprilike petina od oko 190 miliona stanovnika. Taj pokret je međusobno raznolik, svaka od skupina se poziva na pravi, izvorni islam, jedna se čak naziva vojskom poslanika Muhameda, Džejše Muhamed. Korijeni tih pakistanskih i mnogih drugih grupacija koje su se razgranale po svijetu islama, a već kucaju na vrata i zapadnog, kršćanskog, sežu do selefijskog učenja i pokreta koji je krenuo s Arabijskog poluostrva u 18. vijeku. Svima im je zajednička isključivost u vlastitoj vjeri, netolerantnost i mržnja prema drugim i nasilno tumačenje i provođenje džihada. Glavni im je cilj ideološko “čišćenje” muslimana, posebno od šiizma, ali i progon kršćana. U samom Pešavaru talibani su u jesen 2013. napali crkvu, usmrtiviši preko 80 pripadnika kršćanske zajednice koja ne broji više od jedan posto stanovništva. Poznati su i vandalski činovi uništavanja svih tragova budizma u Afganistanu, a da se i ne podsjeća šta su ove godine njihova ideološka braća “isilovci” činili Asircima i Jezidijima na sjeveru Iraka.
Suština je, dakle, u obrazovanju masa kojima je ono nedostupno zbog siromaštva, s jedne, i u školovanju budućih talibana i terorista s druge strane. I to ne samo u Pakistanu nego možda i više u nekim drugim muslimanskim zemljama. Obrazovanje masa trebalo bi da pada na teret vlada i vladara, a njihova su odgovornost i vjerski autoriteti koji izdaju razne fetve netolerancije i mržnje svega što nije u skladu s njihovim naučavanjem islama. Pri tome im se posebno poklapaju interesi u još feudalnim društvenim odnosima kakvi vladaju u nekim kraljevinama i šeikatima. Što manje znaju, mase će duže trpjeti autoritarne vladare, a što su više siromašne, iz njih će lakše ići u Medresu Hakanijju ili baze Al-Kaide na besplatno školovanje i obuku budućih talibana i “isilovaca”. A kad već jednom to postanu, teško ih je zaustaviti. Neće puno pomoći ni to što će se, kao što je predložio Navaz Šerif, ponovo uvesti smrtna kazna za terorizam. Oni se ni toga ne boje kad prođu sve te škole, kao jedan od pešavarskih ubica koji se raznio u učionici s 60 đaka. A lidere im ionako likvidira američki drone sistem bespilotnih letjelica, koje su prošlih nekoliko godina “izvršile” smrtnu kaznu nad nekoliko vođa Tahrike Taliban Pakistan, među njima dvojicu prethodnika sadašnjeg lidera Mavlana Fazlulaha.
Komentari