Kliker.info

Nakon što je u najvišem zakonodavnom tijelu UN-a usvojena Rezolucija o genocidu u Srebrenici, samu Rezoluciju i reakcije srbijanskih i vlasti bh. entiteta RS prokomentirala je profesorica na Fakultetu za kriminalistiku, kriminologiju i sigurnosne studije Univerziteta u Sarajevu Edina Bećirević.

Prljava i prijeteća geopolitička borba

“U analima međunarodne diplomatije, 23. maj će ostati upamćen kao dan kada je Generalna skupština Ujedinjenih nacija usvojila rezoluciju o genocidu u Srebrenici. Svake godine, počevši od ove, u UN-u, 11. juli bit će dan kada će na najvišem diplomatskom nivou obilježavati sjećanje na na juli 1995, kada su srpske vojne, policijske i specijalne formacije okupirale ‘zaštićenu zonu UN-a’ i počinile genocid nad njenim stanovništvom, ubivši najmanje 8.372 osobe. To je samo jedan aspekt rezolucije, za Srbiju i njenog autokratskog predsjednika Aleksandra Vučića, moguće najbolniji”, navodi Bećirević.

“Ovo protivljenje bilo je uokvireno idejom da rezolucija nameće kolektivnu krivicu srpskom narodu. Uz stratešku podršku Rusije i priključivanje Kine, napori Srbije su naglašavali i širu, vrlo prljavu i prijeteću geopolitičku borbu. Javno su danima širili narativ o mogućoj destabilizaciji regiona, secesiji entiteta Republika Srpska te obnavljanju sukoba u Bosni i Hercegovini. Međutim, ta kampanja nije donijela željeni rezultat. Istina, zabrinula je značajan broj država koje podržavaju suštinu rezolucije, ali su, zbog nedovoljnog znanja o regionalnom kontekstu, bile suzdržane prilikom glasanja”, pojasnila je Bećirević.

Dodikov antispektakl

Sa profesoricom Bećirević u više navrata čuli smo se i tokom lobiranja za Rezoluciju o Srebrenici. Ona smatra da su mediji i analitičari u prethodnim danima secirali brojne aspekte rezolucije, kampanju Srbije i Rusije, te režima Milorada Dodika, istražujući političke i psihološke motive iza ovakvo nevjerovatnog diplomatskog antispektakla.

“Reakcija u Srbiji je očito motivirana panikom i duboko ukorijenjenom anksioznošću da se bliži kraj ‘multivektorskoj’ politici Srbije koja je do sada relativno uspješno balansirala između Rusije i Kine, s jedne strane i s druge strane EU I SAD-a.

Rane reakcije srpskih zvaničnika, koji su proglasili ‘pobjedu’ zbog velikog broja suzdržanih zemalja, evociraju historijski narativ sličan Kosovskoj bici – poraz preobražen u trijumf”, navodi Bećirević.

Ključna spoznaja Rezolucije

Profesorica Bećirević pojasnila je za “Slobodnu Bosnu” kako usvajanje ove rezolucije donosi mnogo značajnih uvida o geopolitičkim trendovima u svijetu, ali ističe se ključna spoznaja: svjesno ignoriranje historijskog konteksta i uloge Srbije u ratovima devedesetih od strane političkog Zapada, a posebno u procesu genocida u Bosni i Hercegovini koji je kulminirao presuđenim genocidom u Srebrenici, godine su uzaludno protraćene.

“U ime evropskih integracija u briselskim koridorima moći, zatvarali su oči pred institucionaliziranjem revizionističkih historija i glorifikacijom ratnih zločinaca. Rezolucija, koju je snažno podržao politički Zapad, označila je kraj ovoj eri relativizacije. I naravno, rezolucija potvrđuje idividualnu krivičnu odgovornost. Međutim, reakcije Srbije na rezoluciju pozivaju na politički odgovor – političkog Zapada”, smatra Bećirević te dodaje da pored toga, srpsko-ruska propagandna kampanja, kako u Srbiji, tako i u UN-u, razotkrila je autokratski režim Aleksandra Vučića na najjasniji mogući način i na globalnoj sceni.

Trenutak istine

“Ovaj ‘trenutak istine’ reflektuje kompleksnu globalnu politiku današnjice. Nepokolebljiva podrška Rusije Srbiji u kampanji protiv rezolucije nesumnjivo će zahtijevati povrat investicije u vidu pokušaja destabiliziranja Zapadnog Balkana, na koji će Zapad morati odlučno odgovoriti.

Oni koji su tvrdili da je Vučić rezoluciju o Srebrenici koristio da zaoštri situaciju u regionu, da zaprijeti konfliktom, pa da onda opet nešto trguje sa Zapadom; da skrene pažnju sa pitanja prijema Kosova u Vijeće Evrope, da homogenizira srpski narod i još više se približi Rusiji i na taj način ucjenjuje Zapad koji ga u novim geopolitičkim preslagivanjima želi na svojoj strani, možda su i bili u pravu. Možda je Aleksandar Vučić i imao te namjere. Ali situacija se izmakla kontroli i Vučić je ovaj put otišao predaleko”, smatra profesorica te dodaje da u konktekstu Bosne i Hercegovine, odnos Aleksandra Vučića sa Miloradom Dodikom do sada je uglavnom bio replika odnosa Slobodana Miloševića i Radovana Karadžića.

“O tom odnosu svjedoči jedan zapisnik sa sastanka Vrhovnog Savjeta Srbije, koji je održan 23. augusta 1995, neposredno pred NATO vojnu intervenciju. Na tom sastanku Karadžić Miloševiću, čini se, šaljivim tonom, predlaže da sa zapadnim diplomatama koristi isprobani argument ‘ludih Srba’ iz Bosne koje ne može kontrolirati kad ne bude želio prihvatiti neke prijedloge. Aleksandar Vučić je odnos sa Miloradom Dodikom veoma često koristio kao argument u trgovini sa Zapadom. Jučer i u danima antikampanje protiv rezolucije o Srebrenici, Aleksandar Vučić je taj argument izgubio”, smatra univerzitetska profesorica Edina Bećirević.

(Slobodna Bosna)