Odlazak legendarnog muzičara, glumca i aktiviste : U 97. godini preminuo Harry Belafonte
American actor and singer Harry Belafonte poses circa 1956. (Photo by Archive Photos/Getty Images)
Hari Belafonte, pjevač, kantautor i glumac, čija je karijera procvjetala poslije hit pjesme 1950-ih “Banana Boat”, da bi se zatim posvetio političkom aktivizmu, preminuo je u svojoj kući, u 97. godini, objavio je the New York Times.
Belafonte je tumačio glavne uloge u filmovima 1950-ih koji su se bavili temom rase, a kasnije je počeo da sarađuje sa svojim prijateljem Martinom Luterom Kingom mlađim tokom američkog pokreta za građanska prava početkom 1960-ih. Bio je pokretačka snaga iza slavne pjesme “We are the World” 1980-ih, kada su se brojne zvijezde udružile kako bi se prikupila sredstva za borbu protiv gladi u Etiopiji.
Belafonte je jednom izjavio da je konstantno bio u stanju pobune, zbog bijesa koji je osjećao.
“Bio sam dio svake pobune koja je pokušala da promijeni stvari”, izjavio je za Njujork tajms 2001. “Bijes je neophodno gorivo. Pobuna je zdrava”.
Hari Belafonte je rođen u Njujorku, na Menhetnu, ali je rano detinjstvo proveo na Jamajci, gdje su mu rođeni roditelji.
Tokom Drugog svjetskog rata, prijavio se da služi u mornarici, što mu je pružilo stabilnost pošto nije završio srednju školu.
“Mornarica mi je donijela olakšanje. Ali takođe me je vodilo ubjeđenje da Hitler mora da bude poražen. To uvjerenje je ostalo u meni i posijle rata. Gdje god sam naišao na otpor represiji – bilo u Africi, Latinskoj Americi, a svakako i ovdje u Americi – na jugu – pridružio sam se tom otporu”.
U ranoj fazi karijere, dobio je nadimak “kralj kalipsa”. Bio je prvi crnac kome je dozvoljeno da nastupa u luksuznim noćnim klubovima a takođe je dobijao glavne uloge u filmovima u vreme kada je segregacija i dalje bila prisutna širom SAD.
U filmu “Island in the Sun” 1954. godine, njegov junak počinje romantičnu vezu sa bjelkinjom, koju je tumačila Džoan Fontejn. Zbog njihovog poljupca na velikom platnu navodno su upućene prijetnje da će biti spaljeni bioskopi na američkom jugu. U filmu iz 1959. godine “Odds Against Tomorrow“, Belafonte je glumio pljačkaša banke a partner u filmu mu je bio rasista.
1960-ih vodio je kampanju sa Kingom, a 1980-ih radio na okončanju aparthejda u Južnoj Africi i koordinisao prvu posjetu Nelsona Mendele Americi.
Belafonte je obišao svijet kao ambasador dobre volje za UNICEF, 1987. godine, a kasnije je pokrenuo fondaciju za borbu protiv side. 2014. godine, dobio je počasnog Oskara za svoj humanitarni rad.
I u svojim poznim 80-tim godinama, Belafonte je govorio o rasi, nejednakosti u zaradama, i pozvao predsjednika Baraka Obamu da učini više da pomogne siromašnima. Bio je kopredsjedavajući Ženskog marša u Vašingtonu koji je održan dan poslije inauguracije Donalda Trumpa za predjsednika, u januaru 2017.
Njegovi politički stavovi ponovo su dospjeli u centar pažnje u januaru 2006. godine, za vrijeme posjete Venecueli, kada je predsjednika Džordža Buša mlađeg nazvao “najvećim teroristom na svijetu”. Iste godine je američki Sekretarijat za unutrašnju bezbjednost uporedio sa Gestapom.
Antologija muzike Harija Belafontea objavljena je na njegov 90. rođendan, 1. marta 2017. Nekoliko sedmica ranije, Belafonte je za magazin The Rolling Stone izjavio da je pjevanje za njega bilo način da izrazi nepravdu koja postoji na svijetu.
“Pružila mi je šansu da iznosim političke komentare, društvene komentare, da govorim o stvarima za koje sam mislio da su neprijatne, i o stvarima koje sam smatrao inspirativnim“, rekao je.
Hari Belafonte je takođe glumio na Brodveju, i osvojio nagradu Toni za predstavu “Almanah”. Postao je i TV producent, a u saradnji sa Sidnijem Poatjeom, glumcem koji je takođe probijao rasne barijere, producirao filmove “Buck and the Preacher” i “Uptown Saturday Night“. 1984. bio je producent “Beat Street” – jednog od prvih filmova o brejkdensu i hip-hop kulturi.
Belafonte je bio prvi crni izvođač koji je osvojio Emija u velikoj kategoriji 1960. godine, za nastup u jednom TV programu. Takođe je osvojio Gremija 1960. i 1965. godine i Gremija za životno djelo 2000. godine, ali je izražavao frustracije zbog ograničenja koja postoje za crne umjetnike u šou biznisu. 1994. dodijeljena mu je Nacionalna medalja za umjetnost.
(Kliker.info-Glas Amerike)
Komentari