Dan koji je promijenio svijet : Petnaesta godišnjica napada od 11. septembra
Danas se navršava 15 godina od terorističkih napada na New York iWashington 11. septembra 2001. godine, u kojima je poginulo gotovo 3.000 ljudi i koji su promijenili svijet, a borba sa terorizmom, koja je poslije toga započela, još uvijek traje.
Napade su izveli pripadnici grupe Al-Kaide, a taj tragičan događaj označio je početak američke i zapadne globalne kampanje protiv terorizma, koja je rezultirala ratovima u Afganistanu i Iraku, otvaranjem zatvora u Guantanamo Bayu, jačanjem sigurnosnih mjera i agencija na štetu građanskih sloboda, velikim povećanjem vojnog budžeta.
Rat protiv terorizma još traje, ali su Al-Kaidu, čiji je lider Osama bin Laden ubijen, zamijenili njeni ogranci i ISIL, protiv koje se bitka vodi na Bliskom istoku, u Siriji i Iraku, dok su na meti terorista sve češće i evropske prijestolnice.
Najnovija istraživanja pokazuju da je zabrinutost zbog mogućih terorističkih napada na godišnjicu porasla u odnosu na 2011. godinu kada je obilježena 10. godišnjica napada.
Razlog je što je u tom periodu ojačala grupa Islamska država Irak i Levant, a u SAD-u i Evropi je izvršen niz ubliačkih napada, uključujući bombardovanje Bostonskog maratona 2013. godine, te masovna ubistva u San Bernardinu u Kaliforniji.
Evropu su u proteklih godinu dana potresli napadi u Briselu, Parizu i Nici.
“Danas smatramo da je ta borba glavna odgovornost predsjednika i političkih lidera mnogo više nego prije 11. septembra, kaže Daniel Byman, profesor nacionalne sigurnosti na Univrerzitetu Georgetown u Washingtonu.
Nacionalni memorijalni centar
Obilježavanje godišnjice tradicionalno se održava u Nacionalnom memorijalnom centru, koji se nalazi na mjestu nekadašnjeg Svetskog trgovinskog centra, gde su srušene dvije “kule bliznake”.
Odavanje pošte žrtvama u Memorijalnom centru uključuje i čitanje imena stradalih u napadima 1993. i 2001. godine, dok navečer dva snopa plave svjetlosti uperena ka nebu podsjećaju na srušene kule Svetskog trgovinskog centra.
Napadi prije 15 godina počeli su udarima dva oteta aviona koji su srušili “kule bliznake” poslije čega je uslijedio udar trećeg aviona na zgradu Pentagona u Washingtonu. Na kraju je oboren avion u Pensilvaniji, a ukupan bilans žrtava bio je 2.997 ljudi.
Akcija 19 pripadnika Al-Kaide počela je tako što su oteli četiri putnička aviona koji su uzletjeli sa aerodroma u Bostonu, New Yorku i Washingtonu.
Otmičari su ušli u kabine aviona i, koristeći noževe za sječenje papira, koje su prokrijumčarili u avion, ubili pilote i preuzeli kontrolu nad avionima.
Prvi avion American Airlinesa je, u 8:46 sati, udario u sjevernu kulu Svjetskog trgovinskog centra u New Yorku, a nedugo potom drugi oteti avion kompanije United Airlines udario je u južnu kulu, dok se treći oteti avion zabio u sjedište Pentagona.
Iz dvije kule u New Yorku svega je 20 ljudi, koji su bili na spratovima iznad mjesta udara, uspjeli sigurno da napuste zgrade prije nego što su se urušile.
Među žrtvama 11. septembra bilo je i 372 stranaca.
Ogromne žrtve su pretrpjeli vatrogasci, čijih je 343 kolega poginulo u padu tornjeva, dok su pokušavali da pomognu povrijeđenima da napuste zgrade.
Mozak operacije
Kasnije su nadležne službe SAD ocijenile da je “mozak” napada bio Khalid Sheikh Mohammed, koji je uhvaćen u martu 2003. godine u Pakistanu, a u februaru 2008. godine optužen za ratni zločin.
Komandosi američke vojske izveli su u proljeće 2011. godine prepad na jedno imanje u Pakistanu gde se krio Osama bin Laden, optužen da je odgovoran za terorističke napade na SAD i likvidirale ga, o čemu je Obama izvijestio naciju i cijeli svijet.
Amerika je za samo dva sata 11. septembra izgubila osjećaj neranjivosti. Ali iz tog šoka, straha i žalosti, kao uvijek u vrijeme velikih tragedija rodio se osećaj zajedništva.
Na domovima širom zemlje preko noći su istaknute američke zastave, kongresmeni i senatori su na stepenicama Kongresa prevazišli stranačke podjele i zajedno pjevali God bless America, a volonteri širom zemlje nisu žalili napora da dođu i pomognu gdje je najpotrebnija.
Ta sloga danas, 15 godina kasnije djeluje daleko, ocjenjuje američka agencija AP i podsjeća da u jeku predizborne kampanje bijesne svađe oko politike, rase, imigracije i nacionalne sigurnosti, dok je prema Galupovoj anketi osjećaj nacionalnog ponosa kod Amerikanaca pao na najnižu tačku za deceniju i pol.
(Kliker.nfo-Aljazeera)
Komentari